09 mei 2020

Mijn eerste "baantje" (1960 ~1965)

Bij ons in de wijk waren twee bakkers actief die langs de deur kwamen om brood te verkopen. Een bakker was van de CO-OP (ook wel DES genaamd) en de andere van Van der Meer&Schoep. Dat rondbrengen van het brood ging met een bakkers-fietskar, eenmaal ter plekke werd dan met een mand het brood langs de deur verkocht. Elke bakker had dan zo zijn eigen klanten.

Mijn eerste baantje was het helpen rondbrengen van brood door bakker Wolzak, die in dienst was bij de CO-OP aan de Kethelstraat in Schiedam. Daar ook haalde hij het brood op voor zijn wijk in Schiedam-West. Ik begon ermee toen ik ongeveer tien jaar was en ik heb het ongeveer een jaar of vijf gedaan. Ik weet echt niet meer hoe ik op het idee kwam. Mijn werk bestond uit een aantal klanten te bedienen die op de hogere etages woonden in de flatgebouwen in de wijk waar ik woonde. De lagere flatgebouwen hadden geen lift, dus mijn hulp scheelde bakker Wolzak elke dag flink wat traplopen. Ook hadden wij in de wijk twee hoge flatgebouwen van elf verdiepingen, maar die hadden wel een lift. Ook daar had ik een aantal klanten die ik bediende. Het rondbrengen daar was niet zo'n "adembenemend" karwei, maar het was wel tijdrovend.
Bakker Wolzak op zijn bakkerskar
Op de lagere school bracht ik elke dag tussen-de-middag, en ook op zaterdagmiddag, brood rond. Maar toen ik naar de middelbare school ging, kon ik alleen nog maar op zaterdagmiddag werken. Ik werkte dan totdat bakker Wolzak klaar was met zijn wijk, meestal zo rond een uur op vijf. Door de weeks in de middagpauze was het best wel doorwerken, want ik moest natuurlijk thuis ook nog eten. Ik verdiende er ook nog wat mee, in het begin een dubbeltje (10 cent) en dat werd later meer. Het meeste dat ik op één dag verdiende was een rijksdaalder (fl. 2,50) en dat verdiende ik op de zaterdagmiddagen. Dat geld betaalde bakker Wolzak me gewoon uit de geldtas die hij om had, waarin hij het geld ontving van zijn klanten. Dus persoonlijk kostte hem dat waarschijnlijk niets. Ook kreeg ik op hoogtijdagen iets extra's uit de broodkar, bijvoorbeeld een boterletter, speculaas of ander "gebak". Het geld dat ik verdiende spaarde ik in een spaarpot en ik hield in een kleine agenda precies bij hoeveel ik gespaard had. Van het geld dat ik verdiende heb ik onder andere mijn eerste fiets gekocht. Jawel, de fiets waarmee ik met mijn vader naar België ben geweest. Maar Pa zal bij het kopen van de fiets best wel wat bijgelegd hebben .......

Ik herinner me nog een aantal bijzondere dingen/gebeurtenissen. Bakker Wolzak kreeg altijd een bepaalde hoeveelheid brood mee, dat gebaseerd was op de verkopen van de vorige weken. Soms had hij brood over, maar soms kwam hij ook brood te kort. Wanneer hij over had was dat op zich geen probleem, dat gaf hij gewoon terug. Wanneer hij tekort kwam had hij geen zin om op en neer naar de Kethelstraat te fietsen om het te halen, dat was toch gauw totaal vijf kilometer. Hij kocht dan brood van zijn collega bakker van de Meer&Schoep. En dat was over en weer. Ook kwam hij soms bepaalde soorten brood te kort, zoals "melkbrood". Dan "toverde" hij "gewoon brood" om in melkbrood door een ouweltje met daarop "melkbrood" onder het "gewone" brood te plakken. Een andere gebeurtenis die ik me goed herinnerde was op Sinterklaasdag 1962 (het jaartal heb ik even opgezocht op internet). Na afloop van de broodbezorging ging ik nog even mee naar het "depot" aan de Ketelstraat om een boterletter in ontvangst te nemen. Op die dag mistte het heel erg en de mist werd steeds dikker; je zag letterlijk geen hand voor ogen meer. Ik ben weer thuisgekomen, maar het was een dusdanig enge ervaring, dat ik het me nu nog steeds heel goed herinner (op het jaartal na dan, haha).

Bakker Wolzak verhuisde na een aantal jaren (terug) naar het Gooi. Dat was het einde van mijn eerste baantje.

Daarna, en voordat ik hele dagen ging werken, heb ik nog een aantal kleine baantjes gehad, voornamelijk in de vakanties. Dat was steeds het rondbrengen van kranten. Eén zomervakantie heb ik een ochtendkrant rondgebracht, dat was een krantenwijk in de nieuwe wijk Groenoord. Ik weet nog goed dat ik dan met mijn fiets veel moest ploegen door zand, omdat nog niet alle wegen in de wijk "bestraat" waren. Een vervelend klusje bij dat baantje was, dat ik van sommige maandabonnee's ook het abonnementsgeld moest incasseren en dat die mensen niet altijd het geld daarvoor hadden. Dan moest ik steeds weer terug tot ze het wel konden betalen. Daarom heb ik dat maar één zomervakantie gedaan. De andere vakantiebaantjes waren het rondbrengen van folders en huis-aan-huis bladen. Elke wijk in Schiedam had zijn eigen huis-aan-huisblad, zoals het Wester Nieuws, Zuider Nieuws, Nieuwland Nieuws, enz. Deze bladen haalde ik op bij drukkerij "Van de Water" in de van Beverenstraat. Dat werk heb ik enkele zomervakanties gedaan, want buiten de schoolvakanties had ik geen tijd hiervoor, ik wilde en moest keihard leren en studeren om voldoendes te halen op mijn middelbare schoolrapport ....... daarover later meer.
Eén van de huis-aan-huisbladen die ik rond bracht.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten